Η Χρυσή Εποχή της Αγγλικής Ζωγραφικής - από το Reynolds στο Turner

Η δεκαετία του 1760, κατά την έναρξη της βασιλείας του Γιώργου Γ ', σηματοδότησε μια καμπή της βρετανικής τέχνης, με την θριαμβευτική ανάληψη του Ιησού του Νιου Γιορντ (1723-1792) και του Thomas Gainsborough (1727-1788), καθώς και την ίδρυση η Βασιλική Ακαδημία Τεχνών της οποίας ο πρώτος πρόεδρος ήταν ο Reynolds.

Η Χρυσή Εποχή της Αγγλικής Ζωγραφικής - από τον Reynolds στον Turner

Thomas Gainsborough, Gainsborough Dupont (λεπτομέρεια), περίπου 1770-1775, λάδι σε καμβά, 45,5 × 37,5 cm, Tate: κληροδότησε η Lady d'Abernon το 1954 © Tate, Λονδίνο, 2019

Αναγνωρισμένοι ως κύριοι πορτραίτα, οι Reynolds και Gainsborough αγωνίστηκαν για να ανυψώσουν το είδος σε νέα επίπεδα οπτικής και πνευματικής καινοτομίας. Ήταν σε θέση να τιμήσουν τους μεγάλους δασκάλους, δείχνοντας παράλληλα μια μεγάλη ψυχολογική αντίληψη και μια πείρα της ζωγραφικής που επανεφεύρονταν συνεχώς.

Η έκθεση Η Χρυσή Εποχή της Αγγλικής Ζωγραφικής ανοίγει με την αντιπαράθεση των δύο ζωγράφων, μέσω πορτρέτων πλήρους μήκους και στενών μελετών, με εντυπωσιακή ομοιότητα, με επισημάνσεις, μέλη της βασιλικής οικογένειας ή προσωπικότητες. Οι πνευματικές φιλοδοξίες και οι ιστορικές αναφορές του Reynolds έρχονται σε αντίθεση με την στιγμιαία και εικονική ευκολία του Gainsborough. Μαζί, επαναπροσδιόρισαν τη βρετανική τέχνη και πήραν τη νέα γενιά σε νέα ύψη. Η μακροχρόνια επιρροή τους διερευνάται έπειτα από μια σειρά σημαντικών πορτρέτων από τους άμεσους ανταγωνιστές τους ή από τους μαθητές τους, που αντλούνται κυρίως από τη νέα Βασιλική Ακαδημία, κυρίως τον John Hopper, τον William Beechey και τον Thomas Lawrence. Υποστηριζόμενος από τον βασιλιά, αλλά και ιδιαίτερα από τους παράγοντες του εμπορίου και της βιομηχανίας, η βρετανική ζωγραφική άκμασε σε μια ποικιλία μορφών, που στη συνέχεια θεωρούνταν από τους συγχρόνους ως ένδειξη μιας καλλιτεχνικής χρυσής εποχής .

Στη συνέχεια, αντιμετωπίζονται τα θέματα στη συνέχεια στη μόδα, όπως αυτή της γραμμής, η οικογένεια και το σπίτι σε πορτρέτα και ζωγραφική ύφος. Η εποχή είδε τη γέννηση μιας νέας ματιά στην παιδική ηλικία, που χαρακτηρίζεται από στενούς τόνους και μια απολογία για χαλάρωση. Οι αναπαραστάσεις της οικογένειας και της παιδικής αθωότητας στη συνέχεια απεικονίζουν μια νέα κατανόηση της φύσης και του συναισθήματος. Το παρακάτω τμήμα αναπτύσσει αυτό το θέμα εστιάζοντας σε ζωγραφιές που απεικονίζουν την καθημερινή ζωή, ιδιαίτερα την αγροτική ζωή. Σημαντικά έργα του Gainsborough (στον αγαπημένο του ρόλο ζωγράφου τοπίου), George Stubbs και George Morland δείχνουν την νέα προσοχή που δίνεται στο γραφικό, ενώ το εξαιρετικό πορτρέτο του Reynolds, The Archers, θέτει την έννοια της ερημιάς στην υπηρεσία μιας νέας ηρωικής εικόνας της βρετανικής άρχουσας τάξης.

Ένα στενότερο τμήμα στη συνέχεια απεικονίζει την παρουσία της Μεγάλης Βρετανίας στην Ινδία και τις Δυτικές Ινδίες, υπενθυμίζοντας ότι η καλλιτεχνική και πολιτιστική πρόοδος της χώρας βασίστηκε ουσιαστικά στην πολιτική και εμπορική εκμετάλλευση των υπερπόντιων εδαφών.

Μια επιλογή έργων σε χαρτί δείχνει ταυτόχρονα την τεράστια άνοδο στην Αγγλία από μια άλλη μορφή εικονογραφικής έκφρασης: ακουαρέλα, που επιτρέπει σε πολλούς καλλιτέχνες να ξεχωρίζουν, ενώ ικανοποιούν την ανάγκη για μια νέα κοινωνία των ερασιτεχνών.

Ο Reynolds, ως Πρόεδρος της Βασιλικής Ακαδημίας, θέτει νέες φιλοδοξίες για τη βρετανική τέχνη, με επίκεντρο τη ζωγραφική της ιστορίας, το μόνο είδος που επιτρέπει σε έναν καλλιτέχνη να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του, ακόμα κι αν ο ίδιος παρατήρησε οι προστάτες σπάνια τείνουν να υποστηρίζουν αυτό το ευγενές είδος. Ωστόσο, τα πορτρέτα, τα τοπία και οι σκηνές της καθημερινής ζωής άνθισαν και η μεγάλη ποικιλία της βρετανικής τέχνης στις περιοχές αυτές φάνηκε να είναι προϊόν μιας ιδιοφυίας ξεχωριστής χώρας, απαλλαγμένης από κανόνες και συμβάσεις. Ωστόσο, η ζωγραφική ιστορίας αναπτύχθηκε στη Μεγάλη Βρετανία και υπέστη ριζική μεταμόρφωση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Το τελευταίο μέρος της έκθεσης δείχνει πώς οι Βρετανοί καλλιτέχνες έχουν αναπτύξει αφηγηματική εικόνα για να την αποκτήσουν στο πανέμορφο. Τα έργα του Henri Fuseli, John Martin και PJ De Loutherbourg, καθώς και το έργο του JMW Turner άνοιξαν το δρόμο για μια νέα αντίληψη της τέχνης ως υποστήριξη της φαντασίας.

Πρακτικές πληροφορίες